Gezondheid betekent dat een lichaam in evenwicht is. Wanneer dit evenwicht wordt verstoord kan dit tot ziekte leiden. Waar het bij vogels heel vaak fout gaat, is de voeding. 

Voeding

In het wild eten papegaaien zowel zaad als fruit, noten, bessen, nectar, klei, insecten, larven, bladeren, dode diertjes, stuifmeel, vruchten, bloemen, scheuten, boomschors, etc. Afhankelijk van de soort en waar deze voorkomt verschilt het dieet. In Afrika groeien en bloeien nu eenmaal andere dieren en planten dan in Australië of Zuid-Amerika. Ook tijdens de verschillende seizoenen en in de verschillende levensstadia verandert het menu. In het wild eten veel papegaaiensoorten alleen in de winter en tijdens droogte zaden. Bovendien eten ze de veel gezondere groene zaden en tot wel meer dan zestig verschillend soorten.

Wanneer je een zadenmengsel in de winkel koopt, zijn er dus verschillende zaken waar je rekening mee moet houden. Er zitten bij lange na niet zoveel verschillende soorten in als waar de papegaai in het wild uit kan kiezen. De zaden zijn gedroogd zijn, waardoor ze veel minder voedingsstoffen bevatten. Daarnaast gaat het in kwaliteit sterk achteruit naarmate het ouder is en veel zaadmengsels zijn bij aankoop al twee jaar oud. Heel veel zaden komen uit het buitenland. In deze landen gelden niet dezelfde regels als bij ons. Grote kans dat de zaden bewerkt zijn met zware landbouwgiffen die hier al lang verboden zijn. Er zijn ook verrijkte mengsels op de markt. De toegevoegde vitaminen en mineralen zijn echter aangebracht op de buitenkant van de zaden. Dit is dus het gedeelte dat de vogel eraf pelt en op de grond laat vallen.

Zaadvoeding alleen is te vet, bevat o.a. een tekort aan vitamine A, calcium, jodium, én er zitten geen dierlijke eiwitten in. Echter, ook wanneer je de zaadvoeding aanvult met bijvoorbeeld fruit, groente, vlees, zuivel en ei, is de kans groot dat je nooit helemaal de juiste samenstelling van de benodigde vitamines, mineralen en spoorelementen geeft. Wat het er niet makkelijker op maakt is dat een vogel er altijd uit zal pikken wat hij het lekkerst vindt en dat maakt het probleem groter. Op de langere termijn leidt dit tot tekorten en zelfs ook tot overschotten in de voeding. De vogel is niet gezond aan het eten maar, aan het snoepen.

Door het niet in balans zijn van (noodzakelijke) voedingsstoffen kunnen bepaalde infectieziekten gemakkelijk optreden. Met andere woorden, door slechte conditie en verminderde weerstand is hij vatbaar voor ziekte.

In de wild zijn (onze) vogels prooidieren en het tonen van zwakte is dus een risico. Hierdoor zal ziekte door een eigenaar pas in een laat stadium worden opgemerkt wanneer de aandoening al behoorlijk ernstige vormen heeft aangenomen. Ook zijn ziekteverschijnselen vaak aspecifiek. Hiermee bedoel ik dat heel erg veel aandoeningen bij vogels dezelfde uiterlijke symptomen geven maar door heel andere ziektekiemen veroorzaakt kunnen worden. Dit maakt het stellen van een juiste diagnose, (buiten het corrigeren van het management van de vogel zoals voeding, verzorging en huisvesting), voor een dierenarts erg lastig. 

De manier om te voorkomen dat je vogel tekorten of juist overschotten opbouwt is door hem een pellet voer te geven. Dit zijn geperste brokjes waar alle benodigde voedingsstoffen in de juiste verhoudingen in aanwezig zijn. Je kunt het vergelijken met de kwalitatief betere honden,- en kattenbrokken. Eet je vogel dit voer dan krijgt hij dus automatisch alles wat hij nodig heeft in de juiste hoeveelheden binnen. Pellets zijn dan ook enorm geschikt als basisvoeding waar de vogel elke dag een vast minimum van moet eten. Het is zeker aan te bevelen hiernaast ook fruit, groente, vlees, zuivel, ei, pasta, volkorenbrood e.d. te geven maar, zoals met bijna alles in het leven, wel met mate!

Het zou nog wel eens een probleem kunnen zijn om je vogel op dit voer over te zetten want, hoe ouder het beestje, hoe eigenwijzer. Er bestaan verschillende methodes. Je kunt de vogel in één keer overzetten waarbij je hem geen keus geeft. Het kan dan goed enige dagen duren voordat je de vogel aan een pellet ziet knabbelen. Om te voorkomen dat hij met een lege krop gaat slapen, (en bijvoorbeeld een kropverkleving krijgt), kun je hem 's avonds een korte periode de tijd geven om zich goed vol te eten met zaadvoer. De volgende ochtend bied je hem dan weer uitsluitend pelletvoeding aan. Neem ook deze na een één of twee uur weg en stop ook met de tussendoortjes en traktaties. Zo zorg je ervoor dat je hem uitdaagt toch eens wat van de nieuwe voeding te gaan proberen of  werkelijk de hele dag met een knorrende maag te blijven zitten. Vergeet ook niet dat hoe je iets aan biedt erg belangrijk is. Lees hieronder meer daarover.

Voor veel mensen zal het erg moeilijk zijn hun vogel te zien hongeren. In dat geval zou je ook kunnen proberen hem geleidelijk over een periode van enkele weken over te zetten door de verhouding van zijn oude voer t.o.v. zijn nieuwe voer langzaam te verschuiven. Dit geldt ook voor zwakkere vogels in een slechte conditie, oudere dieren en de kleinere soorten die dankzij een zeer hoge stofwisseling elke dag een minimale hoeveelheid voeding nodig hebben.

Belangrijk om te weten is dat vogels er veel plezier in hebben samen met de baas te eten.Van nature zijn vogels schuchter als het aankomt op het proberen van nieuw en onbekend voedsel. In de natuur eten ze alleen wat ze de ander zien eten om op deze manier het risico op vergiftiging zo klein mogelijk te houden. Hier kun je dus gebruik van maken wanneer je wilt proberen het dieet uit te breiden of te veranderen. Geef hem ook het idee dat het iets erg waardevols is. Maak hem als ware een beetje jaloers om zijn interesse te wekken in wat jij daar hebt.

De manier waarop je een specifiek voedsel aanbiedt kan een groot verschil maken in de bereidheid van de vogel om er van te eten. Een stuk wortel kan bijvoorbeeld compleet worden genegeerd terwijl een geschaafde of in plakken gesneden wortel wel interesse wekt. Een ander voorbeeld is mais. Geef je een kolf, een schijf of losse maiskorrels? Het kan net dat verschil maken. Heel makkelijk is het ook voor een vogel om wat hij domweg niet wil proberen met de snavel uit het voederbakje te gooien. Het wordt al een stuk lastiger wanneer bijvoorbeeld de groente aan een metalen staaf gespietst in zijn kooi hangt. Hij zal op zijn minst de groente moeten van de staaf af moeten strippen waarbij de kans dat hij er iets van proeft en misschien zelfs wel een beetje van binnen krijgt een stuk groter is. Pellets kunnen geweekt worden in wat vruchtensap om het iets aantrekkelijker te maken of samen met pindakaas tot balletjes worden gerold. Vastbinden, vastpinnen, verstoppen (in bijvoorbeeld ander voedsel, een prop papier of een wc-rolletje), een oproep aan de baas om eens lekker creatief bezig te gaan.

Let op!

- Alle fruit en groente behoort grondig gewassen te zijn voodat je ze de vogel aanbiedt.
- Laat een vogel nooit direct uit je mond eten of vanaf je bestek. Wij dragen micro-organismen bij ons die voor de vogel gevaarlijk kunnen zijn.
- Gebruik gezond verstand bij het voeren van je vogel. Vet en gefrituurd voedsel of een zeer hoog zout gehalte is voor ons maar, dus ook voor
  je vogel niet goed.

Niet doen

- Chocola
- Sommige avocado's en daarmee voor het gemak alle avocado's
- Caffeïne
- Uien
- Alcohol
- Pitten van appels/kersen/pruimen/abrikozen/perziken
- Lactose wanneer tussen de 10 en 30 procent van het volledige dieet
- Overmaat aan spinazie of rabarber