Huidaandoeningen komen regelmatig voor bij het paard. Hieronder beschrijven we de meest voorkomende.  

Zomereczeem

Zomereczeem is een aandoening die ontstaat door een overgevoeligheidsreactie voor het speeksel van de Culicoides mug. Voor meer informatie hierover, zie het artikel over Zomereczeem.

Schimmelinfectie

Een schimmelinfectie geeft meestal typische ronde kale plekken zonder jeuk. De plekjes hebben een asbestgrijze kleur en de haren kunnen rondom gemakkelijk uitgetrokken worden. Onder deze haren is de huid droog en vaak een beetje schilferig. Vaak begint een schimmelinfectie met kleine bultjes met daarop opstaande haren. Vervolgens zullen deze haren uitvallen en ontstaan er grijze korstjes. Meestal zullen de plekjes zich aan de rand verder uitbreiden en in het midden langzaam gaan genezen. Over het algemeen komt deze infectie meestal voor bij jonge paarden of oudere paarden die een periode van stress of verminderde weerstand hebben doorgemaakt. Om te voorkomen dat de infectie zich uitbreidt, is behandeling vaak nodig. Dit kan door middel van het wassen met Imaverol ofwel door een 2-malige vaccinatie met Insol.  Daarnaast moet ook het poetsgerei, het hoofdstel, het zadeldekje, de singel en de dekens gewassen worden met een antischimmelmiddel. De omgeving kan behandeld worden met Halamid. 

Bacteriële infectie

Een bacteriële huidinfectie wordt veroorzaakt door de Dermatophilus bacterie. Deze bacterie dringt door de huid als deze verweekt is, zoals bij langs regenperiodes. Daarom wordt deze aandoening ookwel regenschurft genoemd, alhoewel het eigenlijk geen schurft betreft maar een bacterie. Deze infectie ontstaat dus bij paarden die een lange tijd in de regen hebben gestaan, maar ook bij paarden met een verminderde weerstand en bij paarden die vaak gewassen worden. Door dit wassen wordt de natuurlijke waslaag van de huid verwijderd waardoor de huid kwetsbaarder wordt.

De behandeling bestaat uit het opstallen en wassen van het paard met Betadineshampoo. Het is belangrijk dat de korsten zoveel mogelijk verwijderd worden. Eventueel kunnen de korsten eerst verweekt worden met Vaseline. Dit wassen met Betadine moet een aantal keer herhaald worden, maar geadviseerd wordt om het paard niet vaker dan twee tot driemaal per week te wassen.  Bij paarden die algemeen ook ziek zijn, kan er ook antibiotica gegeven worden. 

Parasitaire infecties

Hiertoe behoren de luizen en mijten infecties. Deze geven als symptoom jeuk en komen vaak voor bij Shetlandponies, Haflingers en Friezen. De paarden zullen zich gaan schuren en krijgen daardoor kale plekken.

Luizen

Luizen zijn met het blote oog zichtbaar. Ze zien eruit als hele kleine bruine langwerpige beestjes die bij besmette paarden vaak tussen de manen gezien worden. Bij een luizen-infectie kunnen er ook neten gevonden worden tussen de haren. 

Mijten

Virale infecties

Hiertoe behoren de Wratten en Sarcoiden. Beide worden veroorzaakt door een Papilloma-virus, maar geven toch een zeer verschillend uitzicht.

Wratten

Sarcoïden

Sarcoiden worden veroorzaakt door het Papilloma-virus van runderen. Dit virus veroorzaakt bij het paard goedaardige huidtumoren die niet uit zichzelf verdwijnen. Er zijn zeer veel verschillende vormen van Sarcoiden, gaande van een soort schimmelplek, tot een soort wrat, tot zelfs bloedende bulten.

De ontworming van paarden is de laatste tijd een veel besproken onderwerp. Dit komt omdat er steeds meer resistentie ontstaat tegen de verschillende ontwormingsproducten. Dit betekent dat de wormen ongevoelig zijn geworden voor deze middelen. De ontworming werkt dus niet meer en dit komt door willekeurig ontwormen. Daarom is het van groot belang om paarden enkel te ontwormen indien dit echt nodig is.

Er moet dus een ontworming op maat gebeuren. Erg belangrijk bij deze ontworming op maat is het uitvoeren van een mestonderzoek. Hiervoor kunt u wat mest verzamelen van uw paard(en) en bij ons langsbrengen. Tijdens dit mestonderzoek zal er gekeken worden welke wormeieren er aanwezig zijn in de mest en hoeveel. Aan de hand daarvan kunnen we een inschatting maken van de wormbesmetting. 

Naast het mestonderzoek zijn er nog andere dingen waar rekening mee gehouden moet worden als u uw paard gaat ontwormen:
- Hoeveel paarden heeft u?
- Hoe oud zijn de paarden?
- Koopt u regelmatig nieuwe paarden?
- Hoe groot is de weide waar de paarden op staan?
- Wordt de mest in de weide verwijderd? Zo ja, hoevaak?
- Het seizoen.

Wanneer we al deze punten in acht nemen, kunnen we zo gericht mogelijk ontwormen wat vaak ook nog kostenbesparend werkt, omdat ontwormen niet altijd nodig is.

Symptomen

De symptomen die voorkomen bij een wormbesmetting zijn onder andere koliek, diarree en gewichtsverlies. Vaak zien we dat er ook vage klachten ontstaan zoals verminderde prestaties en paarden die ‘niet goed in de haren zitten’. 

Bij het ontwormen van paarden geldt dat voorkomen beter is dan genezen. Vraag daarom op tijd advies aan uw dierenarts. 

Ontwormproducten

Er zijn zeer verschillende ontwormproducten verkrijgbaar met een verschillende werking. De meest gebruikte producten zijn de ontwormpasta’s. Deze pasta moet u rechtstreeks in de mond aanbrengen. Dit vergt soms enige oefening. Sinds kort zijn er ook enkele ontwormproducten verkrijgbaar in de vorm van smakelijke tabletten. Over het algemeen worden deze tabletten makkelijk door paarden opgenomen. 

In onderstaand schema kunt u zien welke producten werkzaam zijn tegen welke wormen. 

PPID staat voor Pituitary Pars Intermedia Dysfunction., oftewel een hyperactieve/overmatig functioneren middendeel van de hypofyse. PPID wordt ook vaak als de ziekte van Cushing benoemd, maar omdat het hier dus gaat om de verkeerde werking van de hypofyse, wordt de ziekte liever PPID genoemd. 

Hoe ontstaat PPID?

Aan de basis van de hersenen bevinden zich de hypothalamus en de hypofyse. Hier wordt de aanmaak en de afgifte van de hormonen geregeld.  Zo zorgen de zenuwen in de hypothalamus ervoor dat de stof dopamine wordt aangemaakt. Deze stof is belangrijk als het gaat om het regelen en afgeven van bepaalde hormonen (zoals ACTH) door een gedeelte van de hypofyse dat de pars intermedia wordt genoemd. Bij sommige oudere paarden, vaak ouder dan 15 jaar, gaan de zenuwen in de hypothalamus verloren. Hierdoor komt er te weinig dopamine in de pars intermedia, waardoor de aanmaak van hormonen niet meer wordt geremd en er allerlei ziekteverschijnselen ontstaan. 

Verschijnselen

De bekendste ziekteverschijnselen van PPID zijn overmatige haargroei en hoefbevangenheid. Bij overmatige haargroei ontwikkelen de paarden een lange, krullerige vacht met soms een afwijkende kleur. 

Hoefbevangenheid treedt bij bijna een kwart van de paarden met PPID op en uit zich als volgt: 

-  'Trippelen' of zeer voorzichtig lopen ('op eieren')
-  Gewicht verplaatsen naar hun achterbenen
-  Veel liggen
-  Warme hoeven en een duidelijk voelbaar kloppend bloedvat in de kootholte
-  Op röntgenfoto's zien we nog wel eens het 'zakken' en 'kantelen' van het hoefbeen
-  Permanente pijn, waarbij in veel gevallen euthanasie de enige oplossing is

Andere verschijnselen

Over het algemeen zijn de eerste verschijnselen van PPID lusteloosheid en verminderd presteren. Andere verschijnselen zijn: 
-  Abnormaal zweten rond de nek en de schouders. Mogelijk speelt de dikke vacht hierbij een rol.
-  Veel drinken en veel plassen. 
-  Gedaalde weerstand. Dit uit zich in herhaalde infecties en vertraagde wondgenezing. 
-  Moeilijk drachtig worden
-  Spontane melkgift
-  Epilepsie en blindheid, maar deze verschijnselen zijn zeer zeldzaam. 

Diagnose

Op het moment dat een paard één van voornoemde klachten heeft, zal snel aan PPID worden gedacht. In dat geval zal de dierenarts langskomen en bloed komen afnemen. De uitslag van dit onderzoek is meestal binnen enkele dagen bekend.

Behandeling

PPID is een chronische progressieve aandoening waar een paard zijn hele leven last van heeft, want het is niet te genezen. Echter, het is wel zodanig te behandelen, dat de symptomen  kunnen afnemen en gerelateerde ziekten of complicaties van PPID kunnen worden voorkomen. Naast het geven van medicijnen, zijn de volgende acties ook van belang:
-  Regelmatig ontwormen, gebitsverzorging en tijdig naar de hoefsmid
-  Een hoogwaardig gebalanceerd dieet. 

Heeft u het vermoeden dat uw paard PPID heeft? Neem dan zo spoedig mogelijk contact met ons op. Hoe eerder wij erbij zijn, hoe beter PPID kan worden behandeld. 

Ontstaan

Zomereczeem is een multifactoriële ziekte. Dit betekent dat er verschillende oorzaken zijn die de ziekte veroorzaken. Alle exacte oorzaken zijn nog onbekend, maar zeker is dat voornamelijk een erfelijke aanleg een rol speelt.  Zo zijn Shetlanders, Friezen, Ijslanders en Arabieren gevoeliger dan andere paardenrassen. Naast een erfelijke factor speelt ook de voeding een rol bij het ontstaan van zomereczeem. Vanuit de darmen worden voedingsstoffen en afvalstoffen opgenomen in het bloed. Als het bloed teveel afvalstoffen bevat, is het paard gevoeliger voor huidproblemen. Daarnaast kunnen veel eiwitten in de voeding de symptomen van zomereczeem ook verergeren.  Verder speelt ook de algemene conditie en stress een rol. Hoe beter de algemene conditie van het paard, hoe minder jeuk het paard zal hebben. En hoe minder stress, hoe minder jeuk.

De leeftijd van het paard speelt ook een rol in het ontstaan van de symptomen. Jonge paarden hebben meestal geen klachten. De eerste symptomen treden meestal op vanaf een leeftijd van 3 jaar, waarna de jeuk elk jaar erger wordt. 

Symptomen

Het enige echte symptoom van zomereczeem is jeuk. De paarden gaan zich zeer erg schuren. Zo erg, dat ze zelfs hun manen en staart tot bloedend toe kapot schuren. Door dit schuren zal er zich vocht gaan ophopen onder de huid, waardoor een verdikking van de huid ontstaat. Daarnaast zal de huid rond de schuurplekken ook droog en schilferig worden.

Behandeling

Zomereczeem is een tot nu toe ongeneeslijke ziekte. Dat betekent echter niet dat er totaal niets aan gedaan kan worden. Er zijn namelijk verschillende mogelijkheden om de symptomen te verminderen. Hieronder staan een aantal mogelijkheden:

De belangrijkste behandeling is voorkomen dat het paard gestoken wordt door de muggen. Dit kan d.m.v. een speciale eczeemdeken. Deze deken bedekt het paard volledig vanaf de manen tot aan de staart. Het is belangrijk dat deze deken op tijd aangedaan wordt (vanaf maart). Het paard zal deze deken de gehele zomerperiode moeten dragen.

Naast de eczeemdeken is het van belang om de paarden binnen te houden rond zonsopkomst en –ondergang in de periode van april t/m september. De muggen zijn namelijk het meest actief in de schemering en dan met name bij vochtig, warm en windstil weer. De muggen vliegen niet bij regen of sterke zonneschijn. En een strenge vorst kunnen ze gemakkelijk overleven.

Verder is het gebruik van een goede vliegenspray of insectenverdelger ook belangrijk. Eventueel kan er ook knoflook door het voer gedaan worden om het paard minder aantrekkelijk te maken voor de muggen.

Dan zijn er nog zeer veel jeukstillende lotions en zalfjes op de markt waarmee de jeuk zal verminderen indien het paard toch gestoken wordt door de muggen. Er bestaan ook zalven met cortisone erin. Dit is een jeuk remmend hormoon, maar deze zalf mag slechts een beperkte periode gebruikt worden omdat het de huid dunner maakt.

Een andere mogelijkheid is om het paard te vaccineren tegen schimmel aan een dubbele dosering. Een bijwerking van deze vaccinatie is namelijk het verminderen of zelfs verdwijnen van de eczeemklachten. 95% van de behandelde paarden heeft baat bij deze inenting. 

Als laatste optie kan het paard ook ingespoten worden met corticosteroïden. Dit heeft een goede werking, maar er bestaat een redelijke kans op het ontstaan van hoefbevangenheid.  Vandaar dat dit pas als laatste redmiddel gebruikt wordt.