Hartaandoeningen.

Hartproblemen kunnen bij katten van alle leeftijden voorkomen,  bij oudere katten zien we vaker klachten dan bij jonge katten. Hartproblemen kunnen worden veroorzaakt door een aandoening van het hart zelf, maar ook andere aandoeningen  kunnen invloed hebben.

De meest voorkomende hartafwijking bij de kat is hypertrofische cardiomyopathie (HCM). Dit betekent letterlijk ziekte van de hartspier. Er ontstaat een sterke verdikking van de hartspiervezels van de linker kamerwand. Het kan voorkomen bij alle katten, raskat of huiskat, en op alle leeftijden.

Werking van het hart
Het hart bestaat uit vier onderdelen.Het zuurstofarme bloed stroomt vanuit de aders van het lichaam naar het hart en komt als eerste bij de rechter boezem. Vervolgens wordt het bloed naar de rechter kamer gepompt van waaruit de bloedsomloop naar de longen gaat. Hier wordt het zuurstofarme bloed voorzien van zuurstof waarna het via de linkerboezem en vervolgens linker kamer naar het lichaam wordt vervoerd.

De meest voorkomende hartproblemen bij katten zijn aandoeningen van de hartspier (cardiomyopathie) en van de hartkleppen (klepinsufficiëntie). 

Hypertrofische cardiomyopathie 

Bij een cardiomyopathie werkt de hartspier onvoldoende goed. De meest voorkomende hartaandoening bij de kat is hypertrofische cardiomyopathie (HCM), hierbij raakt de hartspier verdikt. Het lumen (de ruimte in het hart die zich met bloed vult) wordt hierdoor kleiner, waardoor minder bloed het lichaam kan worden ingepompt. Het hart moet vervolgens nog harder werken waardoor het probleem verergert. We merken hier dan ook dat de hartfrequentie stijgt. Een hartruis is niet altijd aanwezig. Er is een genetische aanleg voor hcm, het komt vaker voor bij bepaalde rassen, bijvoorbeeld de Britse Korthaar, Maine Coon en de Ragdoll. Helaas lijdt deze hartafwijking uiteindelijk tot een hartstilstand met acute benauwdheid en in sommige gevallen verlamming van de achterhand. 

Naast primaire HCM kan een verdikte hartspier ook worden veroorzaakt door oorzaken buiten het hart, bijvoorbeeld door een te hard werkende schildklier of een te hoge bloeddruk.

- De druk in de linker boezem, de ruimte vóór de linker kamer, zal groter worden omdat de linkerkamer het aanbod aan bloed
  niet kan wegwerken. Er ontstaat een soort opstopping. De boezem zal zich gaan vergroten.

- Als de druk in de linkerboezem toeneemt, dan neemt ook de druk in de bloedvaten in de richting van de linkerboezem toe:
  dit zijn de bloedvaten die van de longen naar het hart lopen. Door deze toename in druk kan er vocht uit de bloedvaten treden
  en dit komt in de longen terecht. Dit wordt ‘vocht op de longen’ genoemd, ofwel longoedeem.  Hierdoor zal de kat problemen
  gaan krijgen met ademhalen.

- Vanuit de linkerkamer lopen ook bloedvaten naar het hart zelf om de hartspier te voorzien van zuurstof en voedingsstoffen. 
  Wanneer er minder bloed vertrekt vanuit de linkerkamer, dan kan de hartspier soms onvoldoende voorzien worden om goed te
  kunnen functioneren. Hierdoor kunnen kleine infarcten ontstaan waardoor een deel van de hartspier niet meer bruikbaar is. Dit
  belemmert nog eens extra de functie van het hart.

- Andere complicaties die kunnen ontstaan bij HCM ontstaan door de vorming van bloedstolsels in de linkerboezem. Doordat er
  een opstopping is in de linkerboezem heeft het bloed de kans om stolsels te gaan vormen. Deze kunnen nog goed passeren
  langs de grote slagaders van het hart, maar zodra ze bij nauwere bloedvaten komen gaan ze vastlopen. De meest
  voorkomende plek waar dit gebeurt is in de splitsing van de aorta naar de achterpoten. Hierdoor kan de kat plotseling verlamd
  raken aan de achterhand. 

Verschijnselen 
Veel katten met HCM vertonen geen verschijnselen. Pas wanneer HCM vergevorderd is ontstaan er verschijnselen: 
- Benauwdheid 
- Versnelde ademhaling 
- Met open bek ademen  
- Suf 
- Flauwtes in ernstige gevallen 
- Zelden verlamde achterhand met klaaglijk miauwen 

Diagnose 
De diagnose HCM wordt gesteld door middel van een echografie  van het hart. Echografie wordt ook gebruikt voor de controle-onderzoeken van een kat met HCM, echografische veranderingen kunnen ons namelijk waarschuwen voor problemen die op korte termijn kunnen ontstaan.

Behandeling 
HCM kan worden behandeld met medicatie die het hart langzamer laat kloppen, soms wordt ook anti-stollingsmedicatie gegeven. Wanneer er vocht opstapelt in het lichaam wordt ook een vochtafdrijver voorgeschreven. Naast de medicatie is het belangrijk dat stress zoveel mogelijk wordt vermeden en overgewicht wordt voorkomen of verminderd. 

Prognose 
De prognose is zeer wisselend. Sommige katten met HCM worden probleemloos oud, anderen krijgen op jonge leeftijd al ernstige problemen. Zodra een kat met HCM  benauwdheidsverschijnselen begintte krijgen, kan deze  met de juiste behandeling soms  nog jaren leven. Het kan echter ook zo zijn dat een kat plots overlijdt. 

In het geval van het vastlopen van een bloedstolsel in de achterpoten is de prognose slecht. Dit is voor de kat erg pijnlijk en vaak zijn de verlammingsverschijnselen die in zo'n geval optreden niet meer te herstellen.

Klepinsufficiëntie 
Bij een klepinsufficiëntie sluit een hartklep onvoldoende, waardoor een gedeelte van het bloed terugstroomt. Dit is te horen in de vorm van een hartruis. Wanneer de lekkage minimaal is kan het hart dit vaak compenseren, maar het probleem wordt vaak erger met de leeftijd. Als er teveel bloed terugstroomt kan het hart minder bloed het lichaam in pompen. In dit stadium merken we vaak klachten op, zoals meer slapen, sneller vermoeid zijn, een hogere hartfrequentie en benauwdheid. Een klepinsufficiëntie wordt het beste door middel van een hartecho vastgesteld en wordt meestal behandeld door middel van medicatie die het hart ondersteunt en een vochtafdrijver in geval van vochtopstapeling.